Elk seizoen een Ajax Jaarboek!

Het Ajax Jaarboek 2022/2023 is vanaf vandaag overal te koop. De club beleefde geen seizoen om trots op te zijn, dat zal geen Ajacied zijn ontgaan, maar gelukkig heeft het wel een Jaarboek opgeleverd waar we trots op zijn: het 31e in de reeks die in het seizoen 1992/1993 startte, een serie ‘rode ruggen’ die uniek is in het Nederlandse voetbal. Geen andere club heeft zo’n prachtige reeks jaarkronieken. De turbulente transferzomer, de recordtransfers, de puike start, de neergaande lijn, het WK in Qatar, de trainerswissel, de contouren van een nieuwe clubleiding… Het was geen goede, maar wel een boeiende Ajax-jaargang.

Koop met korting

Eerst even de praktische zaken. Het Ajax Jaarboek 2022/2023 verschijnt onder de vlag van de Supportersvereniging Ajax (SVA), via uitgeverij Brandt. David Endt, Thijs Zwagerman en ik schreven de spelersportretten en wedstrijdverslagen. Rodney Rijsdijk leverde er sappige supporterscolumns bij onder de noemer ‘Tribunegeluiden’. Evert Vermeer verzamelde de statistische gegevens. Merel van Meurs deed de fraaie vormgeving. Het Ajax Jaarboek 2022/2023 kost € 27,50, maar als je lid bent van de SVA krijg je 5 euro korting via de bestelsite www.ajaxjaarboekbestellen.nl. Bestellen kan uiteraard ook via online boekhandelaren als Scheltema, Libris of bol.com.

De meest gestelde vraag aan ons, de makers? Die beantwoord ik in de inleiding die ik namens de auteurs schreef. Weet je wat: die inleiding doen we je hieronder alvast cadeau.

Boem, pats, daar lag Ajax

We wísten dat het succes niet eeuwig zou duren. We wisten dat er ooit weer eens een landstitel naar Eindhoven of Rotterdam zou gaan. Toen de Ajaxselectie in de coronazomer van 2021 intact bleef, wísten we dat het aantal vertrekkers in 2022 extra groot zou zijn. Maar dat seizoen 2022/2023 zó grotesk zou mislukken… dat zag niemand aankomen.

We zouden van deze jaarboekinleiding een gelikt verkooppraatje kunnen maken, maar soms is Amsterdamse directheid een beter idee: het was een ontluisterend seizoen, waarin Ajax geen enkel topduel in de Eredivisie won, harde klappen kreeg in de Champions League en zelden lekker draaide. Geen enkele aankoop deed zijn voorganger vergeten. Iets anders beweren, heeft weinig zin. Over de behaalde derde plaats in de Eredivisie mag Ajax niet eens mopperen. Een ploeg die niet van Feyenoord en PSV wint, maar ook niet van AZ en FC Twente, had ook vierde of vijfde kunnen worden.

Het begon dus met die chaotische transferzomer zonder technisch directeur. Trainer Erik ten Hag zwaaide af. Mazraoui, Haller, Tagliafico en Gravenberch idem dito. Daarna ook nog Martínez en Antony. Het leverde Ajax ruim 200 miljoen euro op, waarvan de club met een gerust hart ruim 100 miljoen herinvesteerde. Historische geldstromen bij een club die in de vier voorgaande seizoen tot de vijftien beste van Europa was gaan horen.

Ondanks alle mutaties was de start prima. Ajax scoorde er lustig op los en toen ook de eerste Champions Leaguewedstrijd een dikke zege opleverde (4-0 tegen Rangers), wist menig tv-analist het zeker: Ajax was Europese top, misschien nóg sterker dan vorig seizoen en kon (aldus Pierre van Hooijdonk) de Champions League winnen.

Het kantelpunt kwam een week later al, in Liverpool. De uitslag op Anfield leek weinig alarmerend (2-1 verlies door een doelpunt pal voor tijd), maar in het wedstrijdbeeld sluimerde onheil: negentig minuten lang onder druk, happend naar adem. Direct daarna ging het mis en kwam het eigenlijk niet meer goed. De eerste zes, zeven weken na de onvermijdelijke trainerswissel deden de hoop nog even oplaaien, maar in de eindfase liep Ajax ongenadig hard tegen de vuisten van Feyenoord, PSV en FC Twente aan. Boem, pats, daar lag Ajax.

Jullie stelden ons vragen. Gaan jullie écht een Ajax Jaarboek maken over dít seizoen? Is dat geen vreselijk werk? Wie wil nou lezen over dít Ajaxjaar? Laten we die vragen eens beantwoorden. Ja, we hebben weer een Ajax Jaarboek gemaakt. Natúúrlijk. Een jaarboektraditie is een continue clubkroniek. Een onderbreking wegens gebrek aan glorie zou absurd zijn.

Nee, het was géén vreselijk werk. Schrijven over zo’n seizoen werkt helend, het biedt een historisch soort relativering. Het was eerlijk gezegd gewoon even leuk als altijd, omdat er toch veel memorabels te boekstaven viel: de transfers, het unieke winter-WK, de trainerswissel, de onrust in de clubleiding. Jorrel Hato. Mika Godts. De landstitel van de Ajax Vrouwen en de historische ‘vrouwenklassieker’ in de Johan Cruijff ArenA.

Wie dat wil lezen? Jij, hopen we. Slechte seizoenen zijn even boeiend als goede en horen net zozeer bij Ajax. Vaak blijken ze kantelpunten, momenten van reset, zodat in de geschoffelde grond nieuwe zaadjes kunnen ontkiemen. Over een paar jaar wil je over dit seizoen iets teruglezen. Wedden? Dan staat dit Ajax Jaarboek geduldig op je te wachten.

Dáárom maakten we het. Geen andere Nederlandse club heeft zo’n mooie reeks van nu 31 rode ruggen op een rij. Wat die serie zo bijzonder maakt, is júist het feit dat er ook Ajax Jaarboeken tussen staan over, nou ja… dit soort seizoenen. Op naar het volgende.

Namens de makers,
Menno Pot

Amsterdam, juni 2023

Ajax Jaarboek, sedert 1992

Nog wat geschiedenis tot besluit. Het Ajax Jaarboek is een begrip sinds 1992-1993: na elk seizoen een jaarboek met verslagen van alle gespeelde wedstrijden, portretten van alle ingezette Ajacieden, columns of verhalen over alle belangwekkende gebeurtenissen en natuurlijk statistieken en prachtige fotografie die een beeld geeft van de jaargang, of het nou een goede of slechte was. Sinds 1992 veranderden het team van makers, de vormgeving en de uitgeverij weleens, maar twee dingen bleven altijd hetzelfde: het formaat en de rode rug, zodat – de veranderingen ten spijt – toch sprake is van een reeks.

Begin 2021 besloot Ajax te stoppen met het Officiële Ajax Jaarboek. Maar de traditie kon en mocht niet eindigen, vonden de auteur (David Endt) en de statistiekenman (Evert Vermeer) van het eerste uur. En ziedaar: het Ajax Jaarboek gaat door, onder de vlag van de Supportersvereniging Ajax, uitgegeven door Uitgeverij Brandt. Menno Pot en Rodney Rijsdijk kwamen als auteurs aan boord, gevolgd door Finn Dekker (2020/2021) en Thijs Zwagerman (vanaf 2021/2022). Elk jaar een Ajax Jaarboek, voor altijd!